Aristo, Yunancada arınma anlamına gelen katarsis sözcüğüyle bir tiyatro gösterirsinin seyirciler üzerindeki arındırıcı etkisinden söz ediyordu. Bu sözcük psikanaliz öğretisinde rahatsızlığa neden olacak duygu yüklerinin uygun bir boşaltım alanına akarak kişinin arınmasını öngören bir yöntem için kullanılmaktadır. Moreno'ya göre psikodramada da bir tiyatro oyunu aracılığıyla kişi iç çatışmalarını yaşayarak onlardan kurtulmakta ve böylece arınmaktadır.
Düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. “Şapkalar” düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür. Şapkaların rengi değiştikçe rengin simgelendiği düşüncelerin belirli bir düzen içinde aktarılır.Altı farklı yaklaşım tanımlamış ve her bir yaklaşımı farklı renkte şapkaların takılması ile sembolize etmiştir.1. Beyaz şapka (Boş sayfa): Tarafsızdır. 2. Kırmızı şapka (Ateş): Duygusaldır, hislerini dile getirir. (sübjektif)3. Sarı şapka (Güneş): İyimser şapkadır. (objektif)4. Siyah şapka (Yargıç cübbesi): Kötümser şapkadır. (objektif)5. Yeşil şapka (Bitki): Yenilikçi şapkadır. Konuyla ilgili alternatifler ve yeni yaklaşımlar araştırılır. (spekülatif)6. Mavi şapka (Gökyüzü): Serinkanlı şapkadır.
Devamını Okumak İçin Tıklayın
05.04.2012 | Okunma: 4929 | Ekleyen: Munise Tekin
Benlik-Karmaşıklığı (Self-Complexity)
Bu kavram Linville (1987) tarafından ortaya konmuş ve stresle başa-çıkmada bir tampon etkisi olduğu ileri sürülmüştür. Bu modele göre, benlik-karmaşıklık düzeyi yüksek olan birey, bilişsel açıdan çok sayıda benlik yönüne sahip olan ve bu benlik yönleri arasında ilişkileri az olan bireydir. Bu kişilerde, olumlu ve olumsuz olayların taşma etkisi (spillover effect) ve bu olaylara gösterilen tepkiler, benlik-karmaşıklığı düzeyi düşük olanlara oranla daha azdır. Benlik-karmaşıklığı yüksek olan bireylerin stresle daha kolay başa çıkabildikleri, kendilerini daha olumlu değerlendirdikleri belirlenmiştir (Güngör, 1998).
Devamını Okumak İçin Tıklayın
02.04.2012 | Okunma: 7578 | Ekleyen: Munise Tekin
Kendini-Gerçekleştirme ( Self-Actualization )
Benlik, kişinin kendi hakkında doğru ya da yanlış olan bir takım hipotezlerinden oluşur ve hiçbir zaman tamamlanmaz, sürekli değişir. Organizma ve benlik, kendini gerçekleştirmeye, genişletmeye, zenginleştirmeye yöneliktir, kendini gerçekleştiren kimseye, ‘kapasitesini tam olarak kullanan’ kimsedir.
bireyin farklı ortamlarda duruma uyum sağlayabilmek, sosyal beklentileri karşılayabilmek gibi etkenlerden dolayı farklı benlikler sergilemek suretiyle kendini bu farklı durumlara ayarlaması anlamına gelmektedir.
Devamını Okumak İçin Tıklayın
27.03.2012 | Okunma: 9735 | Ekleyen: Munise Tekin
Benlik-Sunumu (Self-Presentation)
Kişinin kendini toplumsal veya kültürel açıdan kabul edilen eylem ve davranış normlarına uygun yollardan ve arzu edilen imajı bırakacak şekilde sunmasıdır. Bireyler, benlik-sunumunu gerçekleştirebilmek için bir takım roller oynamakta ve sosyal maskeler kullanmaktadırlar
Devamını Okumak İçin Tıklayın
27.03.2012 | Okunma: 7502 | Ekleyen: Munise Tekin
Benlik-Yeterliği (Self-Efficacy)
Hayatla mücadele ederken hissedilen yeterlik ve beceri duygusunu ifade eden bir kavramdır. Yapılan çalışmalar, benlik-yeterliği duygusu yüksek insanların, hayatlarındaki çok çeşitli olaylarla daha iyi başa çıkabildiklerini göstermiştir.
Devamını Okumak İçin Tıklayın
22.03.2012 | Okunma: 3616 | Ekleyen: Munise Tekin
Benlik-Kurgusu (Self-Construal)
Benliğe ilişkin bilginin yorumlanmasında ve kurulmasında rol oynayan en önemli faktörlerden birinin kültür olduğu ileri sürülmektedir. Benlik-kavramının içerdiği sosyo-kültürel işlevler ve değerler, “benlik-kurgusu” (self-construal) terimiyle ifade edilmektedir. Örneğin, kadın ve erkekler aynı kültürel hayata farklı biçimlerde katılmaktadırlar.